‘Test de bevolking op tandvleesproblemen!’
GARDEREN – Nederland is dringend toe aan een bevolkingsonderzoek naar ernstige tandvleesontstekingen (parodontitis). Dat bepleit de bekende Gelderse tandarts-implantoloog, drs. Peter van der Schoor uit Garderen.
,,De niet-gezonde mond is letterlijk de kweekvijver van allerlei serieuze ziekten”, zegt hij. ,,Aandoeningen, waarvan nu al de mogelijke oorsprong te herleiden is in eerste verschijnselen bij een deel van de jongeren. Grote ziekten, zoals hart- en vaatproblemen en diabetes, die straks niet alleen levensbedreigend voor hen kunnen zijn, maar die ook het systeem van gezondheidszorg in de toekomst blíjven belasten.”
De groep patiënten met ontstekingenprocessen van het tandvlees in Nederland neemt sinds een jaar of vijf sterk toe, constateert Van der Schoor. ,,Naar schatting één op de tien Nederlanders heeft ernstige parodontitis. Bij jongeren tussen 20 en 22 jaar is dat al zo’n twintig procent – één op de vijf dus! Zij scoren al een zogenaamde DPSI-score B, wat staat voor de ‘dangerzone’. Ze kunnen doorgroeien naar een ernstige parodontitis.”
Parodontitis is een stilaan sluipende, maar uiteindelijk chronische aandoening die wordt gezien bij 38 procent van de totale bevolking en bij circa 43 procent van alle volwassenen boven 45 jaar. Uit de hand lopende ontstekingen van het tandvlees kunnen uiteindelijk het kaakbot aantasten, tot verlies van tanden en kiezen leiden en bovendien iemands weerstand ondermijnen. Dit laatste, omdat schadelijke ziekteverwekkers via ‘lekkages’ in de kaak en via de tanden de bloedbaan kunnen binnendringen.
Van der Schoor stuurde in 2016 al aan op zo’n algehele screening van de bevolking, en werd daarin openlijk gesteund door de Nederlandse Vereniging voor Parodontologie, NVvP. Maar het gedeelde pleidooi kreeg geen enkel vervolg.
,,De politiek bleek niet geïnteresseerd in de mondgezondheid van de Nederlanders, laat staan een bevolkingsonderzoek”, zegt de zeer ervaren monddokter. ,,Wél hebben onze politici hun mond vol over preventie. Neem nu staatssecretaris Paul Blokhuis (Volksgezondheid); die heeft al zijn inspanningen om ziekten te voorkomen gezet op lifestyle… Er bestaat niets anders meer dan dat! Het is volgens deze bewindsman de manier om preventie te bereiken. Ik zeg: het is een manier. De (on)gezondheid van de mond is een minstens even belangrijke weg om mensen te behoeden voor allerlei gezondheidsellende. Maar in het veelgeprezen Preventieakkoord daarover géén woord…”
Er zijn steeds meer wetenschappelijke bewijzen voor een oorzakelijk verband tussen de mondgezondheid en systemische ziekten zoals diabetes, reumatoïde artritis, hart- en vaatziekten en longziekten. Ook vroeggeboorten en miskramen komen vaker voor bij vrouwen met tandvleesproblemen.
En niet te vergeten kan parodontitis het immuunsysteem, onze afweer, ondermijnen. ,,Ik zeg altijd tegen mijn patiënten, die ik daarvoor behandel: zorg dat je immuun-fit blijft!”
Dokter Van der Schoor behandelt sinds 2013 een grote groep van ruim 400 patiënten specifiek voor tandvleesontstekingen. Hij zet daartoe in eerste instantie een speekseltest (eigenlijk een eiwit-test) in. Waarbij met een simpel teststripje binnen enkele minuten kan worden aangetoond of bij de patiënt al dan niet sprake is van een actief parodontaal afbraak-proces, evenals welke bacteriën daarin verwoestend te werk gaan. Vandaaruit begin ik te behandelen, net zo lang tot de tandvleesontstekingen over zijn en de ziekteverwekker niet meer schadelijk is of nog beter: uitgebannen is.”
Het valt Van der Schoor op dat de betreffende patiënten er nu alles aan doen om hun gebit gezond te houden. ,,Kennelijk is met het kunnen aantonen van een actief ziekteproces in hun mond een gevoelige snaar geraakt. Ze beseffen heel goed wat er kan gebeuren als ze zich niet blíjven inzetten voor hun mond. Na jaren van behandeling stel ik vast dat in verreweg de meeste gevallen hun mondgezondheid niet is verslechterd, eerder verbetert.”
Bij parodontitis is sprake van roodgezwollen en wijkend tandvlees. Het kan gaan bloeden bij het eten of tijdens het poetsen. Ontstoken tandvlees kan zich bovendien gaan terugtrekken. Een slechte adem of een vieze smaak kunnen het gevolg zijn. Om parodontitis vast te stellen wordt met een ‘pocketsonde’ gekeken hoe diep de ruimte is tussen tandpocket en tandvlees. Hoe dieper, hoe ernstiger de ontsteking. ,,Eigenlijk ben je dán al te laat of aan de late kant”, zegt Van der Schoor. ,,Je zou een ontstekingsproces eerder willen kunnen vaststellen.”
Dat kan nu dus met een vijf minuten durende enzymtest, tijdens een controle bij de tandarts. De uitslag wordt digitaal vastgelegd en maakt het zo mogelijk om het verloop na enkele testen in de loop van de tijd te blijven volgen. ,,Op moleculair niveau kun je dan verbetering – of in sommige gevallen helaas verslechtering – vaststellen en daar gericht een behandeling op afstemmen. Bij verhoogde waarden als uitkomst van de Periosafe-test, die in de loop van de tijd niet verbeterd zijn ondanks alle inspanningen van de patiënt en de tandarts en/of mondhygiëniste, is het raadzaam het probleem multidisciplinair aan te pakken.”
Zo komt het bij Van der Schoor in diens praktijk soms voor dat een patiënt naar de huisarts wordt verwezen voor nader onderzoek. Deze handelwijze heeft er al toe geleid dat bij een 32-jarige patiënte Coeliakie werd vastgesteld. Bij haar bleek het uiteindelijk om een glutenallergie te gaan. Ook zijn er enkele patiënten ‘gevonden’ die al een vorm van diabetes hadden, zonder dat dat bij hen of de huisarts bekend was.
Bron: www.meerovermedisch.nl