Naarmate we ouder worden, wordt onze mondgezondheid kwetsbaarder. Hoe behoud je dan toch die stralende lach? Alles over witte tanden, facings, beugels, de invloed van de overgang en het belang van flossen voor je hart. Want we willen allemaal met een gezond en stralend gebit ouder worden, als het even kan.
Natuurlijk kun je doms flink pech hebben met je tanden, maar we vertellen je wat je kunt doen om de kans op gebitsproblemen te verkleinen.
Met gezond gebit ouder worden
De overgang kan bijvoorbeeld de kans op gebitsproblemen vergroten. Dat komt door veranderingen in het oestrogeen- en progesterongehalte. Die schommelingen hebben effect op de bloedtoevoer naar het tandvlees. Daardoor kan het tandvlees gevoeliger worden voor ontstekingen. En dat kan op zijn beurt weer effect hebben op het kaakbot. Het kan zelfs loszittende tanden en kiezen veroorzaken.
Doordat het lichaam steeds minder oestrogeen produceert, een hormoon dat een belangrijke rol speelt bij het goed functioneren en vochtig houden van de slijmvliezen, krijgen vrouwen in de overgang vaak last van droge ogen, een droge vagina, maar ook van een droge mond. Dat vergroot de kans op gaatjes. Besteed voldoende aandacht aan je mondgezondheid door regelmatig de tandarts en mondhygiënist te bezoeken.
Stoppen met roken
Wie stralende tanden wil en met een gezond gebit ouder wil worden, moet toch echt stoppen met roken. Dat is ook om een andere reden belangrijk voor de mondgezondheid, zegt tandarts Richard Kohsiek. Rokers zijn namelijk veel vatbaarder voor ontstoken tandvlees dan niet-rokers. De vernauwing van de bloedvaten die door roken wordt veroorzaakt, zorgt ervoor dat het tandvlees minder doorbloed wordt. Hierdoor neemt de afweer tegen bacteriën in de tandplaque af.
“Vaak hebben rokers niet in de gaten dat hun tandvlees ontstoken is doordat het tandvlees minder snel bloedt. Ook dat komt door de vernauwde bloedvaatjes. Roken vergroot dus niet alleen het risico op tandvleesontsteking, het onderdrukt ook de signalen ervan.”
Beugelbekkies
Zag je ze vroeger enkel bij pubers, tegenwoordig dragen ook steeds meer volwassenen een beugel. Ook op latere leeftijd loont het om je tanden te laten rechtzetten. Een beugel zorgt ervoor dat tanden en kiezen goed in het bot staan en goed te reinigen zijn met borstel en tandenstoker. En dat zorgt voor langer behoud van je eigen gebit.
Er zijn verschillende soorten. Zo kreeg de slotjesbeugel in de afgelopen jaren een upgrade: je kunt kiezen voor ‘klassieke’ metalen slotjes, maar ook voor witte keramische brackets die door de kleur nauwelijks opvallen. Beugels als de Invisalign zijn bijna onzichtbaar. Daarbij draag je elke twee weken een nieuwe set nagenoeg onzichtbare en uitneembare aligners als een soort hoesjes om de tanden.
Op internet vind je ook doe-het-zelfpakketten. Slecht idee, vindt Kohsiek. “Zomaar zelf happen, de boel opsturen naar ‘de orthodontist’ in het buitenland en vervolgens aan de gang gaan met de spullen die je via de post krijgt opgestuurd, levert meestal niet het gewenste resultaat op. Raadpleeg altijd een orthodontist.”
Flossen voor je hart
Voorkomen is beter dan genezen, ook – of vooral – als het komt tot je tanden. Daarom hameren tandartsen steevast op het belang van goed poetsen, stoken, ragen en flossen. Niet alleen omdat je daarmee tandvlees en de tanden gezond houdt en dús zorgt voor een goede mondgezondheid, maar ook omdat een gezonde mond invloed heeft op de rest van je lichaam. Op de gezondheid van je hart bijvoorbeeld.
Volgens cardiologe Janneke Wittekoek verhoogt ernstige tandvleesontsteking of parodontitis het risico op hart -en vaatziekten zoals aderverkalking. Stoken, flossen en ragen dus! Hoe minder bacteriën en ontstekingen in je mond, hoe beter voor de rest van je lichaam.
Eet niet te vaak
Ook de manier waaróp we eten heeft invloed op de mondgezondheid, zegt tandarts Richard Kohsiek. “Elke keer als we iets in onze mond stoppen, vieren de mondbacteriën feest. Onze voeding is namelijk ook voeding voor bacteriën. Bij de vertering van suikers en zetmeel scheiden ze zuren uit. Dat verhoogt de zuurgraad in de mond. Daardoor ontstaan gaatjes.”
De mond herstelt de balans zelf doordat ons speeksel de zuren neutraliseert. Maar dat kost tijd. Tandartstip: eet en drink na een maaltijd twee tot tweeënhalf uur niets. Als je dan toch koekjes wilt eten, neem er drie tegelijk in plaats van verspreid over de dag. Dan hoeft de mond maar één keer zo’n zuuraanval te verwerken.
Poetsen
Superbelangrijk voor een stralende lach: tandenpoetsen. We doen het dagelijks, gemiddeld twee keer per dag. Maar hoe doe je dat het best? Tandarts Richard Kohsiek: “Neem een elektrische tandenborstel. Die houdt de druk op de tanden overal gelijk. Bovendien heeft die vaak een timer. Om alle plaque te verwijderen móét je twee minuten poetsen. De gemiddelde Nederlander haalt amper de helft.”
Tandpasta hebben we eigenlijk helemaal niet nodig om tandplaque te verwijderen. Het dient als transportmiddel voor fluoride. Die stof beschermt het tandglazuur. “Kies altijd een tandpasta met fluoride. Spoel je mond na het poetsen niet uit. De tandpasta uitspugen is voldoende. Zéker voordat je naar bed gaat. De fluoride kan dan in alle rust de hele nacht zijn werk doen.”
Bleken
Wil je naast een gezond gebit ook ouder worden met witte tanden? Het tandpastaschap bij de drogist puilt uit van de tandpasta’s die wittere tanden beloven. ‘Direct wittere tanden’, ‘Een tint witter in één week’, of ‘Langdurig zichtbaar wittere tanden’. In werkelijkheid verwijdert de tandpasta alleen aanslag en vuil. Je tanden worden dus niet écht witter. Dat wijst onder andere onderzoek van de Consumentenbond uit.
En bleken bij een bleeksalon? Bleken kan alleen met waterperoxide. Omdat dat een gevaarlijke stof is, mag alleen de tandarts er in relatief hoge doses mee werken: met 6 procent waterperoxide. Voor bleekklinieken geldt maximaal 0,1 procent. Dat is te weinig om echt een verschil te maken. Vaak is je gebit na het bleken wel een paar tinten witter, maar dat komt doordat je tanden door de behandeling, waarbij je mond langdurig openstaat, uitdrogen, wat ervoor zorgt dat ze lichter ogen.
Dat effect verdwijnt na verloop van tijd vanzelf weer. In dit soort salons, maar ook in sommige tandartspraktijken, wordt gebruikgemaakt van blauw licht. Er is geen wetenschappelijk onderzoek dat uitwijst dat zo’n lamp effect heeft op de witheid van je tanden.
Er is maar één manier die goed werkt: bleken met een gel. Vroeger werd gebruikgemaakt van een bleekgel van soms wel
40 tot 45 procent aan waterstofperoxide. Omdat het tegenwoordig niet méér mag zijn dan 6 procent, kost bleken zo veel tijd dat het niet bij de tandarts kan. De tandarts maakt dus een mal en levert de gel, waarna je zelf thuis kunt bleken: een paar uur per dag of ’s nachts tijdens het slapen. Vraag je tandarts naar de mogelijkheden.
Facings
Je gebit is het eerste wat mensen zien als je lacht. Vervelend dus als er een stukje van je tand af is of als er een tand scheef staat. Dan kan een facing een oplossing zijn. Facings zijn te vergelijken met nepnagels: tandkleurige laagjes die over je eigen tanden heen worden geplakt. Met een facing kun je de stand of de vorm van je tand veranderen.
Facings zijn er in verschillende materialen: composiet of porselein. Composiet is kunsthars met glasdeeltjes en kan naar verloop van tijd soms verkleuren onder invloed van koffie, thee, rode wijn of sigaretten. Porselein is harder, gaat langer mee en is kleurvaster. Composiet kost ongeveer 200 euro per tand. Porselein is duurder: rond de 500 euro.
Bron: Margriet.nl