Ga naar de navigatie Ga naar de content Ga naar de footer
Menu

Tandvleesontsteking hangt samen met andere ziektes, zoals reuma, diabetes, hart- en vaatziektes en zwangerschapscomplicaties. Het lijkt er sterk op dat iemand met parodontitis vatbaarder is voor allerlei andere ontstekingen in het lichaam. Maar hoe die samenhang precies werkt, is nog onderwerp van studie.

Parodontitis

,,We komen op andere plekken met ontstekingen in het lichaam ook bacteriën tegen, of bacterieresten, die we ook in de mond vinden bij parodontitis’’, zegt microbioloog Jan Maarten van Dijl.

Aan de andere kant zijn er ook opmerkelijk veel patiënten met tandvleesontsteking die tegelijk lijden aan andere ziektes, merken parodontologen, gespecialiseerde tandartsen zoals Geerten-Has Tjakkes. ,,Het is daarom ook van groot belang om parodontitis te behandelen’’, vindt hij. ,,Het kan een effect hebben op je hele gezondheid.’’

Bacteriën

Bacteriën komen sowieso overal voor, maar de mond is bij uitstek een plek waar ze welig tieren. Via de lucht en voedsel komen ze binnen, het is er lekker warm en vochtig. De meeste bacteriën kunnen geen kwaad en sommigen doen zelfs nuttig werk, voor de mens. Maar als het tandvlees ontstoken raakt, gaan er bacteriën groeien die het goed doen in ontstoken weefsel. ,,Iemand die ontstoken tandvlees heeft, creëert een milieu in zijn mond waar bepaalde bacteriën zich lekker bij voelen’’, zegt Tjakkes. ,,Die bacteriën komen vervolgens ook op andere plekken in het lichaam terecht’’, zegt Van Dijl. ,,Ze draaien bijvoorbeeld een rondje mee in de bloedbaan, je slikt ze in of ze gaan via onze ademhaling de longen in.’’

Leefstijl

Die ‘ontstekings-bacteriën’ vestigen zich graag op andere plekken in het lichaam waar ook ontstekingen zitten. Daar kunnen ze de infectie erger maken. Maar het verschilt enorm per persoon hoe dat gaat. Allereerst is de ene mens vatbaarder voor parodontitis dan de andere. Voor een deel heeft dat met leefstijl te maken. Mensen die roken hebben sowieso veel vaker tandvleesontsteking. Ook overgewicht hangt samen met parodontitis. Maar het heeft ook met de soorten bacteriën te maken die mensen bij zich hebben. ,,Na de geboorte wordt iedereen gekoloniseerd door bacteriën, en veel daarvan blijf je je hele leven bij je dragen’’, weet Van Dijl.

Je kan de kwalijke bacteriën natuurlijk bestrijden met medicijnen zoals antibiotica. Maar daaraan kleven ook nadelen, zoals het oproepen van ongevoeligheid voor antibiotica. ,,Maar door het weghalen van de ene groep maak je weer een plekje vrij voor andere ‘krakers’’, legt Van Dijl uit. ,,En dat kunnen soms juist weer lastigere klanten zijn.’’

Onderzoek

Door de bacteriën die zowel bij parodontitis als bij reumatoïde artritis voorkomen goed te bestuderen, hopen Van Dijl en zijn onderzoeksgroep meer grip op de zaak te krijgen. Daarbij kijken de onderzoekers ook naar de reacties van het menselijk afweersysteem op de bacteriën. ,,Als we weten hoe het komt dat ons immuunsysteem soms zijn werk niet goed doet, komen we weer een stap verder.’’

Maar daar hebben patiënten op dit moment nog weinig aan. Dus is het zaak de tandvleesontsteking goed aan te pakken. Dat is zeker wel mogelijk, vindt Tjakkes. ,,Er zijn tandartsen die niet meteen ingrijpen, en er zijn vooral ook veel patiënten die het normaal vinden dat hun tandvlees bloedt als ze er met een tandenstoker in prikken. Onze boodschap is dat bloedend tandvlees niet gezond is, en dat er iets aan gedaan moet worden.’’

Pockets meten

Dat gebeurt door uitgebreid onderzoek waarbij de ‘pockets’, de ruimtes tussen tand en tandvlees, goed gemeten worden. Als er op het oppervlak van de wortels meer ruimte zit naar het tandvlees toe, is er meer kans op ontstekingen. Door het uitgebreid te reinigen en ontstoken stukken tandvlees soms zelfs met kleine operaties te verwijderen, kan de ontsteking verdwijnen.

En dan is het verder een kwestie van goed onderhouden. ,,De één heeft misschien genoeg aan dagelijks een keer poetsen, maar patiënten met parodontitis moeten vaker gaan poetsen en werken met ragers en stokers. Soms is het nodig om het gebit zeker twintig minuten per dag schoon te maken.’’

Dat klinkt logisch, maar is in praktijk nog lastig genoeg, merkt Tjakkes. ,,Het lijkt erop dat er een nieuwe generatie is die minder goed is gaan poetsen dan hun ouders. Misschien is dat wel een gevolg van de sterke verbetering van de gebitten in de generatie van hun ouders, waardoor ze het belang minder zien.’’

Peri-implantitis

En nog een reden om parodontitis aan te pakken: het heeft ook nog gevolgen voor implantaten (kunstwortels). Tandvlees rondom implantaten, onder kronen of kunstgebitten kan gaan ontsteken. Dat wordt peri-implantitis genoemd, en daarbij zijn ook weer bacteriën betrokken die een rol spelen bij parodontitis.

Bron: Gezondheid en Co