Ga naar de navigatie Ga naar de content Ga naar de footer
Menu

Het gebeurt iedereen wel eens: opeens heb je een raar wit plekje in de mond met een rode rand dat behoorlijk zeer doet. Goede kans dat het een aften is. En wie wel eens een aften heeft gehad, weet ook dat eten en drinken vaak pijnlijk is door dat rare kleine plekje of plekjes (want ze komen soms alleen en soms in hele groepen). Opvallend is trouwens dat mensen van boven de 40 minder vaak een aften krijgen.

Wat zijn aften eigenlijk?

Aften zijn open zweertjes in de mond. Ze zijn rond of ovaal en meestal een paar millimeter. Veel mensen hebben pas in de gaten dat ze een aft hebben als ze pijn hebben. Maar daarvoor is de aft al aan het groeien. Hij begint namelijk als een rode plek. Die zweer barst dan open en er ontstaat een aft die wit of geel is met een rode rand eromheen. Het nare plekje verdwijnt in een paar dagen tot een paar maanden weer, afhankelijk van wat voor soort aft het is.

Het meest opmerkelijk van aften is dat ze pijn doen en in het mondslijmvlies zitten. Ze komen vooral voor aan de binnenkant van je lip, je wang, op het tandvlees, op het gehemelte en op of onder de tong. Aften doen zeer, maar worden over het algemeen niet overgedragen. Tenzij ze het gevolg zijn van het herpes simplex virus. Dit virus zorgt ook voor een koortslip en is erg besmettelijk.

Hoe krijg je aften in mond?

Heel duidelijk is het niet waardoor wordt aften veroorzaakt. Wel dat een verminderde weerstand de kans groter maakt. Verder kunnen er meer factoren meespelen bij het ontstaan van aften. Dit zijn:

- Besmetting met een virus of bacterie
- Stress of vermoeidheid.
- Familieleden die ook snel aften hebben
- Slijmvlies dat beschadigd is
- Een tekort aan IJzer, vitamine B (en andere vitamines) of foliumzuurtekort.
- Bepaalde medicijnen
- Veranderingen in het hormoonstelsel. Zo zijn vrouwen rond de menstruatie erg vatbaar voor aften
- Een droge mond door bijvoorbeeld chemotherapie
- Wondjes in de mond door te hard poetsen, een slecht zittend kunstgebit of doordat er een bijtwondje is ontstaan

Mensen die een verminderde weerstand hebben doordat zij lijden aan de ziekte van Crohn, het Behcet syndroom of als ze besmet zijn met het HIV virus hebben ook meer kans op aften. Ook andere chronische aandoeningen die de algehele conditie aantasten zoals coeliakie kunnen de mond gevoeliger maken voor infecties. Bij dergelijke ziekten worden vaak te weinig voedingsstoffen opgenomen en daardoor worden conditie en weerstand van een patiënt aangetast. Dit kan leiden tot ontstekingen in de mond.

Drie soorten aften

Er is overigens niet 1 soort aft, maar er zijn er 3 verschillende. Dit zijn:

- De kleine aft
- De grote aft
- De herpetiforme aft

Kleine aft

Een kleine aft  komt het meeste voor. Hij is minder dan een centimeter en komt alleen of met meerderen. Deze aften verdwijnen meestal wel weer binnen een paar dagen tot een paar weken. Ze laten na genezing geen littekens achter.  

De grote aft

Bij 1 op de 10 komt een grote aft voor. Zoals het woord al zegt is dit een aft die groter is dan zijn broertje de kleine aft en ze kunnen weken tot maanden iemands mond teisteren. Ook deze aft komt of alleen, of in paren. Bij een grote aft kan wel een litteken ontstaan.

Herpetiforme aft

Bij herpetiforme aften zit er een groep van hele kleine aften bij elkaar. (1 aft is ongeveer zo groot als een speldenknop). Maar zo’n groep kan wel 100 aften bevatten. Ook bij deze vorm van aften duurt genezing langer: dit kan 2 weken tot een maand duren.

Pijn van aften

De meeste mensen weten wel dat een aften op een gegeven moment zelf wel weer verdwijnt. Maar de pijn en het ongemak van dat rare plekje of die rare plekjes is voor velen niet echt fijn. Daarom zijn er speciale zalfjes op de markt die de pijn minder maken en die een soort film over de aften leggen. De zalf zorgt er ook voor dat de genezing sneller gaat, omdat het plekje als het ware is afgedicht en niet steeds weer open gaat. Vaak denken mensen dat ze vooral met alcohol of mondwater moeten spoelen om de aften te laten verdwijnen. Niet doen, want die verergeren de klachten vaak alleen maar door de alcohol die er in zit. Soms wordt met een mondspoeling  overigens wel voorkomen dat er meer aften ontstaan. Bij hardnekkige aften kan een arts corticosteroïden voorschrijven. Door met een zalf die deze hormonen bevat de plekjes aan te stippen, verdwijnen de klachten eerder. Ook wordt een speciale laser wel gebruikt in de strijd tegen aften als iemand heel veel en extreme klachten heeft.

Niet aankomen of de tong er overheen laten gaan

Wie ooit wel eens een aften heeft gehad, weet wel zo’n beetje hoe het werkt: je zit eraan met je handen of je gaat erlangs met je tong. En dat is nu juist niet goed. Daardoor kunnen ze namelijk (weer) kapot gaan en worden de klachten alleen maar weer erger.

Wat kun je verder zelf doen tegen aften

Een zalf tegen aften gebruiken
Je tanden goed poetsen, ondanks dat dit vaak pijnlijk is
IJsblokjes op de aften leggen
Eet geen pittig of zuur voedsel en drink geen scherpe drankjes met bijvoorbeeld alcohol of sinaasappelsap
Vermijd stress en probeer genoeg te slapen
Eet voldoende en gevarieerd zodat je genoeg vitamines binnenkrijgt.

Vaak aften?

Heb je vaak last van aften of zijn ze heel hevig, ga dan met je klachten naar de huisarts of de tandarts. Er kan iets in je lichaam aan de hand zijn, waar je niet van weet. Ga ook naar de huisarts als je aften krijgt en tegelijkertijd hevige koorts. Als je aften hebt en tegelijkertijd voortdurend diarree en of buikpijn is het ook goed om naar een arts te gaan. Dit zou er op kunnen wijzen dat je aan een darmaandoening lijdt.

Bron: gezondheid& co